Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej bez wątpienia ma wiele zalet. Ale nie ulega wątpliwości, że jest też nie lada wyzwaniem. Tym większym, jeśli zakładający ją przedsiębiorca dopiero rozpoczyna swoją samodzielną drogę w biznesie. Ze względu na wiele wymogów formalnych związanych z prowadzeniem działalności nie każdy decyduje się na jej założenie, często rezygnując z wieloletnich marzeń o własnej firmie. Czy rzeczywiście założenie i prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest tak skomplikowane? Od czego zacząć realizowanie swoich marzeń o własnym przedsiębiorstwie? Spróbujmy prześledzić krok po kroku listę zadań, jakie czekają na młodego przedsiębiorcę zakładającego własną działalność.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Każda działalność, która przynosi stałe zyski, aby móc działać legalnie, musi zostać zarejestrowana. Jest to konieczne nawet wtedy, kiedy owe zyski są niewielkie, a firma nie zatrudnia pracowników. Tak stanowią przepisy. Dlatego aby móc działać zgodnie z literą prawa, przyszły przedsiębiorca musi wypełnić specjalny formularz CEIDG-1. Można to zrobić, korzystając ze strony ministerstwa lub konta e-PUAP. Wypełniony formularz następnie należy złożyć, wykorzystując do tego jeden z czterech możliwych sposobów – osobiście w danym Urzędzie Miasta lub Gminy, wysłać listem poleconym (wówczas wniosek musi być potwierdzony notarialnie) lub przesłać elektronicznie, korzystając z bezpiecznego podpisu kwalifikowanego lub w przypadku jego braku za pośrednictwem konta e-PUAP. Po pozytywnym zakończeniu procesu rejestracji przedsiębiorca otrzyma NIP (jeśli przed rejestracją posiadał już numer NIP, wówczas nie ulega on zmianie) oraz REGON swojej działalności. Pierwszy jest niezbędny do tego, by rozliczać przychody swojej firmy, drugi zaś służy m.in. do kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz Urzędem Skarbowym.
W okresie do siedmiu dni od momentu rozpoczęcia prowadzenia firmy przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu ubezpieczenia się. Aby móc to zrobić, musi uzupełnić specjalny druk. W zależności do wybranego wariantu ubezpieczania są to druki ZUS ZUA i ZUS ZZA. Pierwszy dotyczy ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, drugi zaś tylko zdrowotnego. Jeśli przedsiębiorca uzyskuje niskie dochody o wartości zbliżonej do minimalnej stawki wynagrodzenia, wówczas jest zwolniony z obowiązku opłacania ubezpieczenia społecznego. Jego obowiązkiem staje się wtedy odprowadzanie wyłącznie składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności.
Na ulgi lub umorzenia w obowiązku odprowadzania składek może liczyć też początkujący przedsiębiorca korzystający z państwowych programów wsparcia początkujących przedsiębiorstw. Jednym z nich jest „ulga na start”. Zgodnie z jej założeniami przez pierwsze pół roku prowadzenia firmy jej właściciel nie musi opłacać ubezpieczenie społecznego, a jedynie regulować składki zdrowotne. Innym programem obejmującym tych przedsiębiorców, którzy ze swojej działalności uzyskują niskie przychody, jest tzw. mały ZUS.
Programy oraz wszystkie zasady przyznawania ulg rozpoczynającym prowadzenie własnej działalności bardzo często ulegają zmianie. Dotyczy to zarówno ich modernizacji, jak i powstawania nowych. Dlatego też warto na bieżąco sprawdzać pojawiające się wytyczne i szukać informacji na temat ulg, z których można skorzystać, rozpoczynając prowadzenie własnej firmy. Dzięki temu jej start może okazać się zdecydowanie łatwiejszy.
Wady i zalety własnej firmy
Niezależność, jaką daje powadzenie własnej firmy, to niewątpliwie jedna z najważniejszych i najczęściej wymienianych przez przedsiębiorców zalet takiego rozwiązania. Bycie własnym szefem z całą pewnością zapewnia większą elastyczność i swobodę w działaniu. Zazwyczaj wiąże się też ze zdecydowanie wyższymi dochodami i możliwością rozwoju. Trzeba jednak pamiętać, że jak wszystko inne, również prowadzenie własnej działalności ma swoje wady. Myli się ten, kto sądzi, że samodzielne wyznaczanie zadań i terminu ich realizacji skraca czas pracy. Okazuje się, że jest zupełnie odwrotnie, co potwierdza niemal każdy przedsiębiorca. Na właściciela jednoosobowej firmy czekają bowiem każdego dnia zarówno zadania związane z działalnością przedsiębiorstwa, jak i stroną formalną jego prowadzenia. Najogólniej rzecz ujmując, staje się on pracownikiem, szefem, księgową, logistykiem, kierowcą i pewnie można by było tak jeszcze długo wymieniać. Czy to oznacza, że nie warto decydować się na założenie własnej działalności?
Oczywiście, że nie. To ogromne wyzwanie, które otwiera mnóstwo nowych możliwości rozwoju zarówno własnego, jak i prowadzonej działalności. Decydując się jednak na własny biznes, trzeba mieć świadomość, że jego prowadzenie wiąże się z ciężką pracą, zdecydowanie różniącą się swoim charakterem od przysłowiowej „pracy na etacie”. Często jednak pozytywne aspekty posiadania własnej firmy zdecydowanie przewyższają trudy z nią związane, sprawiając, że prowadzenie biznesu zapewnia ogromną satysfakcję.
Własna działalność gospodarcza – dla kogo będzie dobrym rozwiązaniem?
Prowadzenie własnej działalności gospodarczej bez wątpienia wymaga od przedsiębiorcy posiadania kilku cech, które ułatwiają wywiązywanie się z codziennych obowiązków. Z całą pewnością jest to dobre rozwiązanie dla osób odważnych. Nie ulega bowiem wątpliwości, że rozpoczęcie działalności wiąże się z dużym ryzykiem. Nie każdej firmie udaje się przetrwać na rynku, a do jej prowadzenie często potrzebny jest – przynajmniej na start – spory kapitał. Wielu przedsiębiorców, aby założyć biznes, najpierw sięga po kredyt, by móc zainwestować otrzymane środki w swój pomysł. Różne formy kredytu (np. karta kredytowa) są też przez nich wykorzystywane do późniejszego prowadzenia działalności i jej rozwoju. Duża konkurencja w poszczególnych sektorach biznesu nie ułatwia utrzymania się na rynku produkcyjnym lub rynku usług. Aby móc działać i się rozwijać, trzeba odważnych i często ryzykownych rozwiązań.
Własny biznes to dobry pomysł dla osób kreatywnych, które nie boją się wprowadzania zmian i modernizacji. To także dobre rozwiązanie dla tych, którzy są w stanie poświęcić swoją energię, aby prowadzić i rozwijać firmę, często kosztem zrezygnowania z wolnego czasu. Nagrodą za te wysiłki są jednak sukces i satysfakcja z wykonywanej pracy (1).
Dlaczego tak wiele osób rezygnuje z założenia własnej jednoosobowej działalności gospodarczej?
Spora część osób zniechęca się do założenia jednoosobowej działalności gospodarczej skomplikowanymi procedurami i formalnościami, które muszą spełnić, by prowadzić działalność legalnie. Innym powodem jest obawa przed nieznanymi przepisami i niechęć do podejmowania odpowiedzialności za aspekty formalne.
Jak zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą?
Należy wypełnić specjalny formularz CEIDG-1, który można znaleźć na stronie ministerstwa www.biznes.gov.pl lub korzystając z konta e-PUAP. Formularz ten można złożyć osobiście w Urzędzie Miasta lub Gminy, wysłać listem poleconym, przesłać elektronicznie z podpisem kwalifikowanym lub za pośrednictwem konta e-PUAP. Jeśli rejestracja zakończy się pozytywnie, przedsiębiorca otrzyma NIP i REGON swojej działalności.
Na jakie ulgi mogą liczyć początkujący przedsiębiorcy w Polsce?
Początkujący przedsiębiorcy mogą korzystać z „ulgi na start”, która zwalnia ich z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze pół roku prowadzenia firmy, pozostawiając jedynie obowiązek opłacania składek zdrowotnych. Inną ulgą jest „mały ZUS”, który obejmuje przedsiębiorców uzyskujących niskie dochody i pozwala na obniżenie składek ubezpieczeniowych.
Jakie są główne zalety i wady prowadzenia własnej jednoosobowej działalności gospodarczej?
Główne zalety to niezależność, elastyczność w działaniu, możliwość samodzielnego wyznaczania celów, potencjalnie wyższe dochody i możliwość rozwoju. Do wad należą konieczność samodzielnego radzenia sobie ze wszystkimi aspektami prowadzenia firmy, a co za tym idzie – często dłuższy czas pracy i większa odpowiedzialność.
Dla kogo wybór własnej działalności gospodarczej będzie dobrym rozwiązaniem?
Prowadzenie własnej działalności gospodarczej jest dobrym rozwiązaniem dla osób ambitnych, kreatywnych, gotowych na ryzyko i poświęcenie. Jednoosobowa działalność gospodarcza wymaga inwestowania czasu i energii, a zwykle także kapitału początkowego. Jednak osoby, które potrafią zarządzać różnorodnymi obowiązkami i czerpać satysfakcję z samodzielnego działania, mogą osiągnąć sukces i zadowolenie z prowadzenia własnego biznesu.
Źródło:
- Lazarowicz A., „Jednoosobowa działalność gospodarcza”, (https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-jednoosobowa-dzialalnosc-gospodarcza-krok-po-kroku), data dostępu: 1.12.2021.